Nhân vật nổi tiếng Hoàng_thái_hậu

Từ Hi Thái hậu - vị Nữ hoàng không ngai của Trung Quốc.Đại Thắng Minh Hoàng Hậu Dương thị - vị Hoàng thái hậu đầu tiên trong lịch sử Việt Nam.Hương Thuần Hoàng thái hậu - vị Hoàng thái hậu gần nhất trong lịch sử Nhật Bản. Bà là mẹ của Thiên hoàng Akihito.

Trung Quốc

  1. Lữ Thái hậu - chính thất của Hán Cao Tổ Lưu Bang và là Hoàng hậu đầu tiên của Trung Quốc. Sau làm Hoàng thái hậu nhiếp chính (195 TCN – 180 TCN) dưới thời Hán Huệ Đế, Hán Tiền Thiếu ĐếHán Hậu Thiếu Đế. Nổi tiếng trong lịch sử vì là người phụ nữ đầu tiên nắm giữ quyền lực tối cao của Đế quốc Trung hoa trong một thời gian dài.
  2. Đậu Thái hậu - Hoàng hậu của Hán Văn Đế Lưu Hằng, sinh mẫu của Hán Cảnh Đế Lưu Khải, tổ mẫu của Hán Vũ Đế Lưu Triệt. Bà sống trong triều đại huy hoàng bậc nhất trong lịch sử nhà Hán. Có nhiều ý kiến quan trọng trong những năm đầu Hán Vũ Đế cai trị và lúc Văn Cảnh trị vị, góp phần xây dựng triều đại rực rỡ nhất trong lịch sử nhà Hán.
  3. Hiếu Nguyên Hoàng thái hậu - Hoàng hậu của Hán Nguyên Đế Lưu Thích, mẹ của Hán Nguyên Đế Lưu Ngao. Bà là vị Thái hậu tuổi thọ cao bậc nhất trong lịch sử. Là cô ruột của đại thần Vương Mãng, người gián đoạn nhà Hán lập ra nhà Tân.
  4. Hòa Hi Đặng Thái hậu - Hoàng hậu của Hán Hòa Đế Lưu Triệu, trở thành Hoàng thái hậu nhiếp chính trong các đời sau. Bà được đánh giá là một nhà cai trị hiệu quả và đức hạnh, cùng với Minh Đức thái hậu trở thành biểu tượng của phụ nữ đức cao vọng trọng.
  5. Bắc Ngụy Phùng Thái hậu - Hoàng hậu của Bắc Ngụy Văn Thành Đế, nhiếp chính thời Bắc Ngụy Hiến Văn ĐếBắc Ngụy Hiếu Văn Đế. Bà là một chính trị gia lỗi lạc thời Nam Bắc triều, khiến Bắc Ngụy đi vào con đường Hán hóa mạnh mẽ.
  6. Tắc Thiên Thái hậu - Hoàng hậu của Đường Cao Tông Lý Trị, mẹ của Đường Trung Tông Lý Hiển và Đường Duệ Tông Lý Đán, tổ mẫu của Đường Huyền Tông Lý Long Cơ. Là vị Nữ hoàng duy nhất trong Lịch sử Trung Quốc.
  7. Chương Hiến Lưu Thái hậu - Kế Hoàng hậu của Tống Chân Tông Triệu Hằng, nhiếp chính đời Tống Nhân Tông Triệu Trinh. Bà được đánh giá tài năng vượt trội, ngang hàng với Lữ hậu và Võ hậu.
  8. Từ Thánh Tào Thái hậu - Hoàng hậu của Tống Nhân Tông Triệu Trinh, nhiếp chính thời Tống Anh Tông Triệu Thự và Tống Thần Tông Triệu Hú. Nổi tiếng nhân từ và đức độ, bà là người đầu tiên đứng đầu phái Cựu đảng, phản đối tân pháp của Vương An Thạch.
  9. Tuyên Nhân Cao Thái hậu - Hoàng hậu của Tống Anh Tông Triệu Thự, sinh mẫu của Tống Thần Tông Triệu Húc, tổ mẫu của Tống Triết Tông Triệu Hú. Được xưng là "Nữ trung Nghiêu Thuấn", bà là hình mẫu một Hoàng hậu hiền minh thời Tống.
  10. Chiêu Thánh Thái hậu - phi tần của Hoàng Thái Cực, mẹ đẻ của Thanh Thế Tổ Thuận Trị hoàng đế, tổ mẫu của Thanh Thánh Tổ Khang Hi hoàng đế. Được tin là có quan hệ luyến ái với Nhiếp chính vương Đa Nhĩ Cổn.
  11. Từ Hi Thái hậu - phi tần của Thanh Văn Tông Hàm Phong hoàng đế, mẹ đẻ của Thanh Mục Tông Đồng Trị hoàng đế. Nhiếp chính tiếp dưới thời Thanh Đức Tông Quang Tự hoàng đế. Được xem là người phụ nữ có quyền lực và dã tâm lớn nhất nhà Thanh.
  12. Long Dụ Thái hậu - Hoàng hậu của Quang Tự Đế. Bà là Hoàng thái hậu cuối cùng của Trung Quốc.

Việt Nam

  1. Đại Thắng Minh hoàng thái hậu Dương Vân Nga - Hoàng hậu (hoặc phi tần) của Đinh Tiên Hoàng, mẹ sinh của Đinh Phế Đế, sau đó làm Hoàng hậu của Lê Đại Hành.
  2. Thượng Dương cung Hoàng thái hậu - chính cung của Lý Thánh Tông, bị Linh Nhân Thái hậu Lê thị bức tử cùng 72 thị nữ.
  3. Linh Nhân hoàng thái hậu - phi tần của Lý Thánh Tông, mẹ đẻ của Lý Nhân Tông. Hai lần lâm triều nhiếp chính, can thiệp chính trị thời Lý Nhân Tông.
  4. Linh Chiếu Thái hậu - nguyên là phi tần của Lý Thần Tông, mẹ ruột của người kế vị là Lý Anh Tông. Có quan hệ tình ái với phụ chính đại thần là Đỗ Anh Vũ, và Anh Vũ đã giúp con trai bà Anh Tông lên ngôi kế vị sau khi Thần Tông qua đời.
  5. Kiến Gia hoàng thái hậu - Hoàng hậu của Lý Cao Tông, mẹ ruột của Lý Huệ Tông, tổ mẫu của Lý Chiêu Hoàng. Bà có vai trò quan trọng trong việc xen vào chính sự thời Huệ Tông. Có quan hệ không tốt đẹp với Linh Từ quốc mẫu.
  6. Hiến Từ Thái hậu - Hoàng hậu của Trần Minh Tông, mẹ ruột của Trần Dụ Tông. Sử gọi là Nữ trung Nghiêu Thuấn, được đánh giá cao vì thân thế và đức hạnh. Bà có vai trò đưa Dương Nhật Lễ lên ngôi, sau đó bị giết chết trong cung.
  7. Tuyên Từ Thái hậu - phi tần của Lê Thái Tông bà rất được nhà vua sủng ái, mẹ ruột của Lê Nhân Tông. Nhiếp chính trong vòng 10 năm dưới thời Nhân Tông. Về sau cùng Nhân Tông bị Lê Nghi Dân giết chết vì cung biến.
  8. Quang Thục Thái hậu - phi tần của Lê Thái Tông, rất được lòng Thái Tông, là mẹ ruột của Lê Thánh Tông. Sống trong thời đại thịnh trị của con, bà được hưởng vinh hoa phú quý nhất đời. Đến khi mắc bệnh, bà được đích thân con Thánh Tông và cháu Hiến Tông đích thân chăm sóc. Khi mất bà được đích thân con và cháu tế tang lễ. Bà qua đời năm Hồng Đức thứ 27 (1496), thọ 75 tuổi.
  9. Trường Lạc Thái hậu - phi tần của Lê Thánh Tông, mẹ ruột của Lê Hiến Tông, bà nội của Lê Túc TôngLê Uy Mục. Có thuyết cho rằng bà là con gái của Nguyễn Trãi. Bà là vị chính thất được Thánh Tông sủng ái. Về sau bị cháu nội là Uy Mục giết chết trong cung.
  10. Nhân Tuyên Thái hậu - phi tần của Gia Long Đế, mẹ ruột Nguyễn Thánh Tổ Minh Mạng và là bà nội của Nguyễn Hiến Tổ Thiệu Trị. Bà là một trong những Thái hậu thọ nhất Nhà Nguyễn.
  11. Từ Dụ Thái hậu - nguyên phối của Thiệu Trị, mẹ ruột của Nguyễn Dực Tông Tự Đức. Bà là vị Thái hậu thọ nhất và tại vị lâu nhất trong lịch sử Việt Nam.
  12. Đoan Huy Thái hậu - còn gọi Đức Từ Cung, là mẹ ruột của Bảo Đại. Bà là vị Hoàng thái hậu cuối cùng của lịch sử Việt Nam.

Nhật Bản

  1. Quang Minh Hoàng thái hậu (光明皇太后) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Thánh Vũ, vị Hoàng thái hậu chính thức đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản.
  2. Quất Gia Trí Tử (橘嘉智子) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Tha Nga, sinh mẫu của Thiên hoàng Nhân Minh. Bà được tôn làm Hoàng thái hậu dưới triều Thiên hoàng Thuần Hòa.
  3. Chính Tử Nội thân vương (正子內親王) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Thuần Hòa. Bà vốn là con gái của Thiên hoàng Tha Nga và Quất Gia Trí Tử, em gái cùng mẹ của Thiên hoàng Nhân Minh. Bà được anh trai Thiên hoàng Nhân Minh tấn tôn vị hiệu Hoàng thái hậu, là Hoàng thái hậu đầu tiên xuất thân từ hoàng tộc Nhật Bản.
  4. Đằng Nguyên Chương Tử (藤原彰子) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Nhất Điều, mẹ của Thiên hoàng Hậu Nhất ĐiềuThiên hoàng Hậu Chu Tước. Bà được tấn tôn làm Hoàng thái hậu dưới triều Thiên hoàng Tam Điều. Được biết đến vì bà có một Thị tùng nổi tiếng trong lịch sử, tên gọi Murasaki Shikibu.
  5. Bình Tư Tử (平滋子) - Phi của Thiên hoàng Hậu Bạch Hà, mẹ của Thiên hoàng Cao Thương. Bà nổi tiếng vì là người trong gia tộc xuất chúng Taira, có chị gái khác mẹ là Taira no Tokiko, kế thất của danh nhân Taira no Kiyomori.
  6. A Dã Liêm Tử (阿野廉子) - Phi của Thiên hoàng Hậu Đề Hồ, mẹ của Thiên hoàng Hậu Thôn Thượng. Vốn chỉ là một Cung nhân, nhưng do vấn đề đấu đá chính trị, bà trở thành Hoàng thái hậu, là Hoàng thái hậu của Nam triều trong thời kỳ Nam-Bắc triều Nhật Bản.
  7. Hân Tử Nội thân vương (欣子內親王) - Trung cung của Thiên hoàng Quang Cách. Bà vốn là con gái của Thiên hoàng Hậu Đào Viên và nhận nuôi dưỡng Thiên hoàng Nhân Hiếu, trở thành Chuẩn mẫu. Do đó, khi Thiên hoàng Nhân Hiếu lên ngôi, bà được tấn tôn vị tước Hoàng thái hậu.
  8. Ưng Tư Kỳ Tử (鷹司祺子) - Nữ ngự của Thiên hoàng Nhân Hiếu, Chuẩn mẫu của Thiên hoàng Hiếu Minh. Dưới triều đại Hiếu Minh, bà được tôn làm Hoàng thái hậu, không lâu sau bà quyết định rũ bỏ tôn hiệu mà xuất gia, viện hiệu là Tân Sóc Bình môn viện (新朔平門院), trở thành Hoàng thái hậu cuối cùng của Nhật Bản quyết định xuất gia.
  9. Anh Chiếu Hoàng thái hậu (英照皇太后) - Nữ ngự của Thiên hoàng Hiếu Minh và là Chuẩn mẫu của Thiên hoàng Minh Trị.
  10. Chiêu Hiến Hoàng thái hậu (昭憲皇太后) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Minh Trị.
  11. Trinh Minh Hoàng thái hậu (貞明皇太后) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Đại Chính, sinh mẫu của Thiên hoàng Chiêu Hòa.
  12. Hương Thuần Hoàng thái hậu (香淳皇太后) - Hoàng hậu của Thiên hoàng Chiêu Hòa và là mẹ của Đương kim Thiên hoàng Akihito.